Empatinin gücü ve etkisi tartışılmaz bir gerçektir, ancak bazen bu güç aşırıya kaçabilir ve Aşırı Empati Sendromu olarak adlandırılan bir duruma dönüşebilir. Bu durumda, bireyler sürekli olarak karşılarındaki kişilerin düşünce ve duygularına odaklanarak kendi iç dünyalarını ihmal ederler.
Bu yazıda, empatiyle ilgili bu ince çizginin nasıl aşılabileceğini keşfedecek ve Aşırı empati sendromu, diğer bir adıyla Hiper Empati Sendromu‘nun bireyler üzerindeki etkilerini inceleyeceğiz. Ayrıca, empatik olmanın sınırlarını anlamaya çalışacak ve bu durumu kontrol etmek için sağlıklı stratejileri ele alacağız.
Aşırı Empati Sendromu Nedir?
Empati duygusu, 2 yaşından itibaren kavramaya başladığımız bir duygu olsa da sağlıklı bir şekilde öğrenmek kolay değildir. Sevgi eksikliği hissiyle büyüyen çocuklarda bu eksiklik ilerleyen yaşlarda onaylanma ve kabul edilme ihtiyacına dönüşebilir. Bu durum, empati duygusunun aşırı ve sağlıksız bir şekilde gelişmesine neden olabilir.
Kişi, kendi düşüncelerinden vazgeçip başkalarının beklentilerine uymaya çalışabilir, kendi fikirlerini ifade etmek yerine başkalarının düşüncelerine öncelik verebilir. Bu durum, kişinin kendi sesini susturarak başkalarının düşüncelerine istemsizce boyun eğmesine yol açabilir.
Aşırı Empati Sendromu Kimlerde Görülür?
Hiper empati sendromu, genellikle duygusal açıdan hassas bireyler arasında yaygın olarak görülen bir durumdur. Bu kişiler, çevrelerindeki insanların duygusal durumlarına derinlemesine odaklanabilir, güçlü duygusal bağlar kurma yeteneğine sahiptirler.
İyi dinleme becerileri ile dış etkenlere karşı duyarlı olan bu bireyler, hayır demekte veya kişisel sınırlarını belirlemede zorlanabilirler. Hiper empati sendromundan etkilenen bireyler, genellikle şefkatli bir tutum sergilerler ve çevrelerine karşı ilgili ve anlayışlı bir yaklaşım benimserler.
Hiper Empati Sendromu Belirtileri
Aşırı empati sendromuna sahip kişilerde şu belirtiler görülebilir:
- Sosyal beceri ve kimlikte kırılma
- Psikoz ve diğer bozukluklar
- Aşırı koruyuculuk
- İş hayatında üretkenlik sorunları
- Empati kaynaklı öfke patlamaları
- Ruh hali değişimleri
- Başkalarını düşünme ve sabırlı olma
- Sınırlarla başa çıkma zorluğu
Hiper Empati Sendromu Tedavisi
Aşırı empati bozukluğu tedavisinde ilk adım, kişinin durumu fark etmesidir. Birçok kişi, bu durumu vicdanlarıyla ilişkilendirerek farkına varamayabilir. Ancak, “Başkalarını anlamak zorundayım, aksi takdirde beni sevmezler” gibi düşüncelerle sürekli fedakarlık yapma eğiliminde olabilirler.
Tedavi sürecinde, kişiye sınırlar koyma, öz saygıyı geliştirme, hayır diyebilme ve savunma mekanizmalarını kullanma becerileri üzerinde çalışılır. Ayrıca, başkalarına kendini sevdirebilme ve değerli hissedebilme amacıyla yapılan davranışları etkileyen düşünceleri değiştirmeye yönelik bilişsel davranışçı terapi gibi yöntemler tercih edilir.
Aşırı Empati Sendromundan Nasıl Korunabiliriz?
Hiper Empati Sendromu’ndan korunmak için ilk adım, bireyin bu durumu fark etmesidir. Bu sendromu yaşayanlar genellikle vicdani bir durum olarak algılarlar ve olumsuz düşüncelere kapılırlar. Bu duruma karşı başa çıkmanın yolları şu şekildedir:
“Böyle davranmazsam başkaları beni sevmez/sevmeyecek, başkalarının duygusal yükünü taşımalıyım” gibi düşünceler, tekrarlayıcı ve yıkıcı bir döngü oluşturabilir. Bu döngüden kurtulmak için duygusal sınırlar koyma, başkalarının duygusal yükünden kaçınma, karşıdaki kişiye sınırlar çizme, öz saygı ve benlik saygısını artırma, hayır diyebilme pratiği yapma gibi yöntemler uygulanabilir.
Ayrıca, kişinin kendi ilgi alanlarına ve hobilerine zaman ayırması önemlidir. Profesyonel destek almak da bu süreçte yardımcı olabilir. Kişinin bu sendromu yaşamasına neden olan düşünce ve inançlarını değiştirmeye yönelik çalışmalar da büyük önem taşır.
Akran Zorbalığı ve Türleri Nelerdir? Akran Zorbalığına Karşı Neler Yapılabilir?
Çocuklarda Özerklik Dönemi Nasıldır? Çocuklarda Özerklik Dönemi Kaç Yaş?
Siber Zorbalık Nedir? Siber Zorbalık İle Karşılaşırsak Neler Yapmalıyız?
Tükenmişlik Sendromu Ne? Tükenmişlik Sendromu Belirtileri Nelerdir?
