İyot eksikliği, bir kişinin vücudunda yeteri kadar iyot olmamasıdır. Vücut kendi kendine iyot yapmaz, bu nedenle onu dışarıdan almanız gerekir. Metabolizmanız ve tiroid bezinizin sağlıklı çalışması için doğru miktarda iyoda ihtiyacınız var. İyot çeşitli gıdalarda bulunur.
İyot, tiroid hormonu üretimi için gerekli bir elementtir. Vücudunuzda yeterli iyot yoksa, yeterli tiroid hormonu yapamazsınız. Bu nedenle, iyot eksikliği tiroid büyümesine, hipotiroidizme ve bebeklerde ve çocuklarda zihinsel yetersizliğe yol açabilir.
İçindekiler
Vücutta İyot Eksikliği Nelere Yol Açar?
İyot eksikliği durumunda guatr, hipotiroid, tiroit kanseri gibi tiroit problemleri, düşük veya erken doğum, bebekte zeka geriliği, şaşı olma, cücelik, felç, sağırlık, dilsizlik, guatr ve bebek ölümleri, okul çağındaki çocuklarda büyüme geriliği ve zeka fonksiyonlarında bozulmaya neden olabilir.
Vücutta İyot Eksikliğini Nasıl Anlarız?
İyot eksikliği belirtileri şunlardır:
- Depresyon
- Kilo vermede zorluk
- Cilt kuruluğu
- Baş ağrısı
- Yorgunluk
- Soğuğa karşı duyarlılık
- El ve ayakların soğuk olması
- Zihin bulanıklığı
- Saçlarda incelme
- Kabızlık
- Nefes darlığı
- Böbrek fonksiyonlarında azalma
- Kas güçsüzlüğü, eklem katılığı
- Unutkanlık
- Kadınlarda regl sorunları
- Kan yağları yüksekliği (Hiperlipidemi)
- Tekrarlayan enfeksiyonlar
İyot Eksikliği Kimlerde Olur?
İyot bakımından yoksun olan topraklarda yaşayan insanlarda iyot eksikliği daha fazla görülmektedir. Bu anlamda, Karadeniz Bölgesi, iyot bakımından fakir topraklara sahiptir. Ayrıca iyot içeren besinlerin de tüketilmemesi kişilerde iyot eksikliğine neden olur.
İyot Eksikliği Nasıl Tedavi Edilir?
İyot eksikliği nasıl giderilebilir diye sorulacak olursa, birçok hastalıkta olduğu gibi sorunu tedavi etmektense önlemek daha iyidir diyebiliriz.
İyot eksikliği durumunda, iyot içeren besinleri tüketmek etkili olabileceği gibi doktorunuzun önerdiği iyot takviyeleri de işe yarayabilir. Özellikle en iyi iyot kaynağı olarak doğal kaya tuzu ve deniz tuzu gösterilebilir. Günlük iyot alımı için günde iki gram iyotlu tuz kullanılması yeterli olacaktır. Fakat bunu devamlı kullanmak ve doktorunuz aksini söylemediği sürece bırakmamanız gerekir. Bu tuzu yemeklerinize ekleyerek kullanım sağlayabilirsiniz. Ayrıca iyotlu tuzu kapalı yerde muhafaza etmeniz tavsiye edilir.
İyot İçeren Gıdalar Nelerdir?
İyot eksikliği nasıl karşılanır diye sorulacak olursa, bazı besinler iyot içermesi ile bilinir. Bu besinlere beslenme listenize eklemeniz tedavi sürecinize katkıda bulunacaktır.
- Deniz ürünleri (Ton balığı, morina balığı ve mezgit balığı ve okyanuslarda ve derin sularda yaşayan tuzlu su balıkları)
- Kabuklu deniz ürünleri (deniz yosunları, karides ve ıstakoz)
- Kabukları ile tüketilen patates ve fırınlanmış patates
- İyi kaynatılmış yumurta
- Süt ve süt ürünleri
- Kızılcık
- Himalaya kristal tuz
- Beyaz ekmek
- Ispanak
- Soya fasulyesi
- Pazı
- Kabak
- Kırmızı et
- Karaciğer
- Baklagiller
- Konserve mısır
- Muz çilek
- Kuru erik
- Dondurma
- Sarımsak
- Fasulye
- Yulaf
- Pirinç
- Makarna
- Şalgam
- Maden suyu
İyot Eksikliği Canan Karatay
Prof. Dr. Canan Karatay, iyot eksikliği hakkında şu sözlere yer verdi: “Türkiye’de ciddi bir şekilde iyot eksikliği pandemisi bulunmakta. Bu eksiklik hashimato denilen ciddi tiroit problemine yol açmaktadır.”
Epigenetik faktörlerin iyot eksikliğine neden olduğunu söyleyen Karatay, özellikle uykusuzluk, beslenme eksikliği gibi çevresel faktörlerden kaynaklandığını savunmakta. İyot eksikliği tedavisi için Karatay’ın önerisi ise, hastaların spot idrarda iyot baktırması gerektiği ve onun sonucunda hekim önerisi ile iyot takviyeleri almalarıdır.
İyot eksikliğinin ortaya çıkmasındaki nedenler arasında Canan Karatay, bromür dolu ekmeklerin tüketilmesi ve kullanılan deterjanlar ve dezenfektanların insan vücuduna girmesi durumunda iyodun kullanılmasını engellediğini ekliyor.
Kolesterol Düşürücü Diyet Listesi ve Bazal Metabolizma Nedir, Nasıl Ölçülür? bu yazı dizinlerimiz de ilginizi çekebilir.
